Պատերազմում, իհարկե, իմ քաջությամբ աչքի ընկա եւ թշնամու վրա
հարձակվելիս ամենից առաջ ես էի գնում:
Continue reading “Կես ձին («Մյունխհաուզենի արկածները» գրքից) Ռուդոլֆ Էրիխ Ռասպե”
Պատերազմում, իհարկե, իմ քաջությամբ աչքի ընկա եւ թշնամու վրա
հարձակվելիս ամենից առաջ ես էի գնում:
Continue reading “Կես ձին («Մյունխհաուզենի արկածները» գրքից) Ռուդոլֆ Էրիխ Ռասպե”
Նապաստակները նապաստականմանների կարգի կաթնասունների
ընտանիքի ներկայացուցիչներ են։ Հայտնի է նապաստակների մոտ 50 տեսակ:
Ասենք ինձ հետ ավելի հրաշք բաներ են պատահել:
Գնում եմ մի անգամ անտառով եւ անուշ անում ճանապարհին գնած քաղցր
բալը:
Հանկարծ մի եղջերու դուրս եկավ: Ամրակազմ, գեղեցիկ, ճյուղավոր
պոզերով մի եղջերու:
Իսկ ինձ մոտ՝ ոչ մի գնդակ:
Եղջերուն հանգիստ կանգնել, նայում էր ինձ. Կարծես գիտեր, որ հրացանս
դատարկ է:
Բախտիցս մոտս մի քանի բալ էր մնացել, եւ ես հրացանս բալի կորիզով լցրի:
Այո՛, այո՛, մի ծիծաղեք: Հրացանս լցրի սովորական կորիզով:
Հրացանը թնդաց, բայց եղջերուն միայն գլուխը թափահարեց:
Կորիզը կպավ ճակատին եւ ոչ մի վնաս չտվեց: Մի վայրկյանում նա
անհետացավ թավ անտառում: Ես շատ ափսոսացի, որ այդպիսի գեղեցիկ
կենդանուն ձեռիցս բաց թողի: Մի տարի հետո ես նորից որսի էի գնացել: Իհարկե,
այդ ժամանակ ես բալի կորիզի պատմությունը բոլորովին մոռացել էի:
Ինչպե՜ս զարմացա, երբ անտառի խորքից ուղիղ դեմս դուրս եկավ մի
հրաշալի եղջերու՝ պոզերի արանքին մի մեծ բալենի: Հավատացեք, որ շատ
հրաշալի էր. ամրակազմ եղջերու՝ գլխին մի մեծ ծառ:
92
Իսկույն գլխի ընկա, որ այդ ծառը բուսնել է բալի այն փոքրիկ կորիզից, որով
անցյալ տարի ես հրացանս լցրել եւ արձակել էի եղջերվի վրա:
Այս անգամ գնդակի պակասություն չունեի: Նշան բռնեցի, արձակեցի, եւ
եղջերուն անկենդան գետնին ընկավ:
Այդպիսով, մի զարկից միանգամից ստացա եւ՛ տապակած միս, եւ՛ բալի
կոմպոտ, որովհետեւ ծառը ծածկված էր խոշոր, հասուն բալերով:
Պետք է խոստովանեմ, որ այլեւս այդպիսի համեղ բալ էլ կյանքումս չեմ
կերել:
Հարցեր եւ առաջադրանքներ
Ամրակազմ, գեղեցիկ, ճյուղավոր
պոզերով մի եղջերու:
•1. Հյուսիսային եղջերուներից թե էգերը, թե արուները ունեն եղջյուրներ, արուների եղջյուրները, սակայն, ձմռան սկզբին ընկնում են, իսկ էգերինը՝ շատ ավելի ուշ: Ստացվում է, որ Սանտա Կլաուսին ամենայն հավանականությամբ տեղափոխում են էգ եղջերուները:
2) Եղջյուրների ճյուղերից կարելի է որոշել նաև եղջերուների տարիքը: Եղջյուրներ չունեն միայն ջրային եղնիկները, բայց փոխարենը նրանք փոքրիկ ժանիքներ ունեն, որոնք նրանց համար եղջյուրների պես պաշտպանիչ դեր են կատարում:
3) Իսկ ընկած եղջյուրները դառնում են կեր կրծողների և այլ կենդանիների համար, քանի որ դրանք կալցիումի և հանքային նյութերի հրաշալի աղբյուր են:
•4) Եղջերվի կաթը ամենաօգտակար կաթն է բոլոր կաթնասունների շրջանում: Այն պարունակում է 22% կաթի յուղ և 10% սպիտակուց, մինչդեռ կովի կաթի յուղն ընդմաենը 3-4% է: •
•5) Հյուսիսի բնակիչները էջ եղջերուներին կոչում են կով, արուներին՝ ցուլ, իսկ ձագերին՝ հորթ:
•6) Եղնիկները մի հետաքրքիր առանձնահատկություն էլ ունեն: Գիտնականները բացահայտել են, որ նրանք կանգնում են դեմքով կամ հյուսիս կամ հարավ և երբ խմբով են լինում, ապա ողջ խումբը նայում է մեկ ուղղությամբ:
Բայց դուք մի կարծեք, խնդրեմ, որ ես միայն անտառներում ու դաշտերում
եմ ճանապարհորդել: Ոչ, ես շատ անգամ լողացել եմ նաեւ ծովերի ու
օվկիանոսների վրայով, եւ ինձ հետ այնպիսի արկածներ են պատահել, որ ոչ ոքի
հետ չեն պատահել:
Մի անգամ մի մեծ նավով Հնդկաստան էինք գնում: Եղանակը հրաշալի էր:
Բայց երբ մի ինչ-որ կղզու մոտ խարիսխ գցեցինք, ուժեղ փոթորիկ բարձրացավ:
Փոթորիկն այնքան ուժեղ էր, որ կղզուց մի քանի հազար (այո, մի քանի
հազար) ծառ պոկեց եւ ուղիղ դեպի ամպերը վեր հանեց: Հարյուրավոր փութ կշռող
հսկա ծառերն այնքան էին բարձրացել, որ գետնից նայելիս բմբլի չափ էին թվում:
Բայց հենց որ փոթորիկը վերջացավ, իսկույն արմատներ գցեց այնպես, որ
կղզու վրա փոթորկից ոչ մի հետք չմնաց:
Զարմանալի ծառեր են, այդպես չէ՞: Ասենք, մի ծառ բոլորովին
չվերադարձավ:
Բանը նրանումն է, որ, երբ այդ ծառը վեր թռավ, նրա ճյուղերի վրա գտնվում
էր մի չքավոր գյուղացի իր կնոջ հետ: Ինչո՞ւ էին նրանք ծառը բարձրացել: Շատ
պարզ՝ որ վարունգ քաղեն, որովհետեւ այդ երկրում վարունգը ծառի վրա է աճում:
Այդ կղզու բնակիչները ամեն բանից շատ վարունգն են սիրում եւ ուրիշ ոչինչ
չեն ուտում. վարունգը նրանց միակ կերակուրն է:
Խեղճ գյուղացիները, փոթորկից բռնված, ստիպված էին ամպերի տակ
օդային ճանապարհորդություն կատարել:
88
Երբ փոթորիկը հանդարտեց, ծառն սկսեց վար իջնել: Գյուղացին եւ
գեղջկուհին շատ հաստ էին, նրանք իրենց ծանրությամբ ծառը ծռեցին եւ ընկան ոչ
թե այնտեղ, ուր առաջ աճում էր, այլ ուրիշ տեղ՝ այդ երկրի թագավորի վրա եւ,
բարեբախտաբար, ինչպես մժեղի, տրորեց նրան:
Բայց դուք մի կարծեք, խնդրեմ, որ ես միայն անտառներում ու դաշտերում
եմ ճանապարհորդել: Ոչ, ես շատ անգամ լողացել եմ նաեւ ծովերի ու
օվկիանոսների վրայով, եւ ինձ հետ այնպիսի արկածներ են պատահել, որ ոչ ոքի
հետ չեն պատահել:
տխուր մաս։
Մի անգամ մի մեծ նավով Հնդկաստան էինք գնում: Եղանակը հրաշալի էր:
Բայց երբ մի ինչ-որ կղզու մոտ խարիսխ գցեցինք, ուժեղ փոթորիկ բարձրացավ:
Փոթորիկն այնքան ուժեղ էր, որ կղզուց մի քանի հազար (այո, մի քանի
հազար) ծառ պոկեց եւ ուղիղ դեպի ամպերը վեր հանեց: Հարյուրավոր փութ կշռող
հսկա ծառերն այնքան էին բարձրացել, որ գետնից նայելիս բմբլի չափ էին թվում:
Բայց հենց որ փոթորիկը վերջացավ, իսկույն արմատներ գցեց այնպես, որ
կղզու վրա փոթորկից ոչ մի հետք չմնաց:
Զարմանալի ծառեր են, այդպես չէ՞: Ասենք, մի ծառ բոլորովին
չվերադարձավ:
Բարեբախտաբար, ես հիշեցի, որ Թուրքիայում մի այնպիսի բույս կա, որը
շատ արագ է աճում եւ, երբեմն, մինչև երկինք հասնում։
Դա բակլան է։ Մի րոպե անգամ չկորցնելով, մի այդպիսի բակլա տնկեցի, եւ
բակլան իսկույն սկսեց աճել։
Աճեց, աճեց ու շուտով հասավ լուսնին։
ոչ կերա, ոչ խմեցի, մտածում էի ու մտածում։ Եվ հանկարծ ելքը գտա։
Ես հողից մի մեծ ցեխոտ խխունջ գտա, դա մի լավ մաքրեցի և մտածեցի ահա և իմ փրկությունը։
փոցեցի գոռալ խխունջի մեջ և այն շատ բարձր արձականքեց։Այնուհետև սկսեցի բարձր բղավել օգնություն։ Շատ մարդիկ լսեցին իմ ձայնը և եկան օգնության։
Ահա և ես փրկված եմ վերջապես ես վերադարցավ իր կյանք։
Ես հաղթահարե՜ցի սա։
Հայր Բոնամիի հեքիաթը
Ֆրանսիական ժողովրդական հեքիաթ
Հայր Բոնամին գիտեր-չգիտեր, ընդամենը մի հեքիաթ գիտեր: Ամեն օր նա
այդ հեքիաթն էր պատմում եւ այնքան էր պատմել, որ բոլորս արդեն անգիր էինք
արել: Հեքիաթը որսորդների մասին էր եւ այնքան զվարճալի էր, որ լսողը ծիծաղից
թուլանում էր:
Ահա այդ հեքիաթը:
Լինում են, չեն լինում, երկու որսորդ են լինում: Օրերից մի օր, սովորականի
պես, շներին առաջ են անում ու գնում որսի: Էս շներից մեկը սատկած է լինում,
մյուսի բերանում էլ իսկի շունչ չի լինում: Գնում են, գնում, հասնում են մի անտառ:
Էս անտառում ոչ ծառ է լինում, ոչ էլ թուփ: Հանկարծ դիմացի թփից մի նապաստակ
է դուրս գալիս, կանգնում որսորդների առաջ, բայց սրանք ոչ մի նապաստակ էլ չեն
տեսնում: Թր՜ըխկ, թր՜ըխկ… Կրակում են, նապաստակին սպանում, ուրախանում:
Ու շվարում կանգնում են. չգիտեն, թե ինչ անեն:
Որսորդները շվարել կանգնել էին ապարանքի մոտ:
Նրանք թակեցին խորտակված դղյակի դուռը:
Սուտլիկ որսկանը կասեր, որ ինչու՞ համար եք իմ հեքիաթից վերցրել այն պահը, որ թավան ծակ է լինում և բոլորը փլավ չեն կարողանում ուտել։
Լինում է, բայց չի լինում մի ծառ, այդ ծառի անունը Կիսաթզուկ էր։ Նա շա՜տ-շա՜տ էր սիրում թզուկերին, հենց տեսնում էր մի թզուկ այդ օրը իր ամենաերջանիկ օրն էր։ Ինքը մտածում էր<<Ես շատ կուզեի որ իմ շրջապատում բոլորը թզուկներ լիենին և ես ապրեի թզուկների կողքին>> և հենց այդ պահին շատ թզուկներ հավաքվեցին Կիսաթզուկ ծառի մոտ, թզուկները շրջան կազմեցին և ասացին․ Մենք ամենաշատն ենք սիրում այս ծառին։ Թզուկներից մեկը ասաց․
-Ես կուզեի իսկ դուք կուզեիք իմանալ այս ծառի անունը ինչ է։
-Այո իհարկե կուզենք իմանալ այս ծառի անունը, բայց ես մի առաջարկ ունեմ, եկեք գրկախառնվենք ծառին և հետո նա մեզ ասի իր անունը․Այս ժամանակ ծառը շատ-շատ էր երջանկացել։
-Ո՛չ,ոնց կարող է ծառը խոսել, ավելի լավ է ճամփորդներից մեկից մի հեռախոս վերցնենք և Gugle ծրագիրով ստուգենք այդ ծառի անունը։
-Ո՛չ, այդպես էլ ստիպված կլինենք ուրիշի հեռախոսը խլենք, ավելիլավ է առաջին թզուկի ասածով անենք։
Բոլոր թզուկները գնացին գեղեցիկ ծառին գրկեցին, իսկ ծառը շա՜տ էր սիրել իր շրջապատը, նա բոլորին ասաց անունը ,իսկ հետո նա իրեն ասաց․
Իմ երազանքը կատարվե՜ց, ուռա՜։
Մի անգամ աշնանը ես մի ուրախ ճանապարհորդություն կատարեցի դեպի
Երևան։ Լենինական քաղաքից մի պառավ` զամբյուղը ձեռին եկավ-մտավ մեր
վագոնը։
Ես գիտեի, որ ամբողջ երկրագնդում կա մի փոքրիկ մոլորակ, որի անունը դեռ ոչ մեկին հայտնի չէ։ Այդ փոքրիկ մոլորակի մեջ կար մի կախարդական մարդկանցով լի քաղաք։
Մի անգամ Կապիլա անունունով ճամփորդասեր կապիկ կար։ Այդ ճամփորդասեր կապիկը ուրիշ երկրից էր, բայց նա ամենաշատը երազում էր գնալ ուրիշ երկիր և իր համար ընկեր փնտրել։ Նա ամենաառաջինը ծառից-ծառ գնաց Կապիկաստան։ Կապիկաստանում մարդկանց փոխարեն կապիկներ էին ապրում, քայլելու փոխարեն ծառից-ծառ էին ցատկոտում և մարդիկ, որ հագնված են դուրս գալիս, այնտեղի կապիկները մերկ են դուրս գալիս։ Կապիլա անունով կապիկը այդ երկրում տեսավ մի ծեր կապիկի և ասաց․
-Ծեր կապիկ ինչու՞ եք դուք այդքան մենակ և տխուր։
-Որովհետև ինձ ոչ ոք չի սիրում։
-Իսկ ի՞նչու համար։
-Նրա համար , որ ես աղքատ ու մենակ եմ։
-Իսկ դուք կուզե՞ք իմ ընկերը լինել։Ուղղակի ես ուրիշ երկրից եմ եկել։
-Ո՛չ, ես ավելի լավ է ուրիշ ընկեր փնտրեմ,քանի որ նախ ես քեզ պես հավատարիմ կապիկ չեմ սիրում և նաև օտար երկրից կապիկներ ես ընդհանրապես չեմ սիրում։
-Լավ, ես էլ քո նմանների հետ երբեք չեմ համարձակվի շփվել։
-Դե գնա իմ չսիրելի օտար երկրից կապիկ։
-Ցտեսություն ծեր կապիկ։
Ճափորդասեր Կապիլան դեռ չկարողացավ իր համար լավ ընկեր գտնել ուրիշ երկրից։
Այդ կապիկը գնաց-գնաց և հասավ Ձիաստան։ Ձիաստանում բոլորը ձիեր էին,ձիերը երբեք չէին ցանկանում իրենց մեջքին մարդ նստի և վարի․ նաև արգելում էին բոլոր կենդանիների մուտքը։ Միայն հավատարիմ կապիկին ներս թողեցին։ Նաև նա հանդիպեց իր ամենասիրելի ընկերոջը և հարցրեց․
-Ընկե՜րս հիշեցի՞ր թե ես ով եմ, Կապիլա կապիկը։
-Իսկ ինչու՞ ես դու այդքան տխուր։
-Որովհետև ես ոչ մի ընկեր չունեմ։
-Իսկ չես ուզում նորից իմ ընկերը դառնալ, չնայած որ նորից ուրիշ երկրում եմ ապրում։
-Լավ, որ ես եկել էի ձեր երկիր, շա՜տ էի հավանել։
-Ես իհարկե միշտ քո ընկերը կլինեմ և կտեղափոխվեմ ձեր երկիր։
-Շատ շնորհակալ եմ։
-Դե արի իրար հետ գնանք ձեր երկիր և վայելենք։
-Լավ։
Ճափորդասեր կապիկը վերջապես իր համար լավ ընկեր գտավ։ Ձին ու Կապիլա անունով կապիկը գնացին իրենց երկիր։
Այս ամբողջ երկրների մոլորակը կոչվում էր <<Կենդանիների մոլորակ>>